door Kees Crone
Onlangs verscheen bij Uitgeverij Matrijs in Utrecht het 39e deel in de Arnhemse Monumentenreeks. Auteurs Ton Burgers, Ton Schulte en Jan Vredenberg vertellen de historie van Industriepark De Kleefse Waard. Een prachtig vormgegeven, gedegen boekwerkje met tal van (kleuren)foto’s.
Telkens als ik denk dat de te beschrijven monumenten in Arnhem nu wel zo’n beetje “op” moeten zijn, komt de redactie van de Arnhemse Monumentenreeks met een nieuw idee. Ditmaal staat Industriepark De Kleefse Waard; Industriepark op historische grond in Arnhem centraal.
Kunstzijde
De Kleefse Waard ligt bij de splitsing van Rijn en IJssel. Vroeger was het een strategisch punt en om die reden versnipperd tussen Kleef en Gelre. In 1816 werd de Kleefse Waard Nederlands en kort daarna ook Arnhems. Dit gebied is een toonbeeld van transities: van landbouw via steenbakkerijen naar chemische industrie en nu naar de ontwikkeling van schone energie en nieuwe materialen.
In 1940 kocht de Algemene Kunstzijde Unie (AKU) een groot deel van de Kleefse Waard om er een fabriek te vestigen voor een toen modern materiaal namelijk de rayonvezel. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bouwde het bedrijf volgens de nieuwste inzichten een omvangrijk complex van fabrieken.
Innovatieve technologie
Maar tijden veranderen, AKU werd Akzo, daarna AkzoNobel en vertrok uit de kunstvezels. Nieuwe eigenaar van De Kleefse Waard werd ontwikkelaar Schipper Bosch. Het bijzondere is dat deze de architectonische waarde van het complex respecteerde en het – met behoud van het industrieel erfgoed – heeft omgevormd tot een prachtig geheel en een hotspot voor innovatieve technologie.
Menig innovatief bedrijf wordt meegesleept naar het huidige IPKW. Dat slaagde de afgelopen twee decennia erin, van een achterstand een voorsprong te maken met oog voor toekomst én verleden.
Theo Brink, deskundige van kunst in de openbare ruimte, is enthousiast over het bewaard gebleven industriële erfgoed dat een nieuwe bestemming kreeg.
Serviceinformatie:
De Kleefse Waard, Industriepark op historische grond in Arnhem, © Stichting Monuscript Arnhem, p/a Uitgeverij Matrijs, Utrecht, 2024, Verkoopprijs € 12,95
Luchtfoto:
Industrieterrein Kleefse Waard e.o., ca. 1980, fotograaf Gemeente Archief, dia, op achtergrond Girokantoor en AKZO, Gelders Archief, 1524 – 12326
